Răng cối (hay còn gọi là răng hàm) là nhóm răng đóng vai trò quan trọng trong quá trình ăn nhai, nghiền nát thức ăn, giúp hệ tiêu hóa hoạt động hiệu quả. Hiểu rõ về răng cối là gì, cấu tạo ra sao và chức năng cụ thể sẽ giúp bạn biết cách chăm sóc răng miệng tốt hơn, phòng tránh các bệnh lý nha khoa thường gặp.

Trong bài viết này, Nha khoa Tâm Thiện Mỹ – Hưng Yên sẽ giải đáp chi tiết tất cả thông tin về răng cối, đồng thời đưa ra lời khuyên hữu ích trong việc chăm sóc và điều trị nếu răng cối gặp vấn đề.

 Răng cối là răng nào?

Răng cối chính là một cách gọi khác của răng hàm, tập trung mọc ở vùng bên trong cùng của hàm và có tác dụng đặc biệt quan trọng trong chức năng nhai và bảo vệ xương hàm.

Răng cối chính là một cách gọi khác của răng hàm

Để có cái nhìn tổng quan hơn về vị trí của răng cối, hãy tưởng tượng một đường thẳng dọc theo khuôn mặt chia hai phần đối xứng với nhau qua trung tâm, tạo ra hai bộ răng. Từ điểm trung tâm này, răng được đánh số từ 1 đến số lượng răng cuối cùng (thường là 8). Thực hiện tương tự cho cả cung hàm trên và dưới, chúng ta có:

Răng cửa giữa: Tổng cộng 4 răng, đánh số 1.

Răng cửa bên: Nằm gần răng cửa giữa, bao gồm 4 răng, đánh số 2.

Răng nanh: Mỗi cung hàm có một răng nanh, do đó có tất cả 4 răng nanh và được đánh số 3.

Răng cối nhỏ: Được đánh số 4 và 5, gọi là răng cối nhỏ thứ nhất và răng cối nhỏ thứ hai. Đứng ngay sau răng nanh, mỗi cung hàm có 2, tổng cộng là 8 răng cối nhỏ (còn được gọi là răng tiền cối, răng tiền hàm). Chúng là những răng chuyển tiếp giữa nhóm răng trước và sau, vì vậy chúng có cấu trúc và chức năng kết hợp;

Răng cối hay còn được biết đến là răng hàm, nằm trong nhóm răng và bao gồm tổng cộng 12 chiếc, được đánh số từ 6 đến 8. Răng thứ 8, được gọi là răng khôn hoặc răng cối lớn thứ ba, có thể có hoặc không mọc trên mỗi cung hàm, tuỳ thuộc vào sự biến đổi cơ địa của mỗi người. Thông thường, răng khôn không tham gia vào quá trình nhai, vì vậy việc loại bỏ chúng thường không ảnh hưởng đến chức năng nhai của hàm răng.

Răng thứ 6 và 7, hay còn gọi là răng cối lớn thứ nhất và thứ hai, có kích thước lớn nhất và chịu trách nhiệm quan trọng trên mỗi cung hàm. Được biết đến với mặt nhai rộng, chúng đóng vai trò then chốt trong quá trình nhai nghiền thức ăn, giúp việc tiêu hóa và hấp thu thức ăn trở nên dễ dàng hơn. Tuy nhiên, do có cấu trúc nhiều rãnh và nếp gấp, răng cối lớn thường khó chăm sóc răng miệng và dễ bị mắc các vấn đề về sâu răng.

Nhìn chung, răng cối lớn dù có vai trò quan trọng trong quá trình nhai và tiêu hóa thức ăn, lại có khả năng dễ bị tác động của các vấn đề về sâu răng do cấu trúc của chúng.

📍 Vị trí răng cối trên cung hàm:

 Đặc điểm của răng cối nhỏ

Mỗi người bình thường sẽ có tám răng cối nhỏ, tương ứng mỗi cung răng sẽ có hai chiếc. Chúng thường mọc thay thế cho răng cối sữa trong khoảng 9 – 11 tuổi, trước khi răng cối lớn thứ hai mọc. Răng cối nhỏ trên và dưới thường phát triển đều, với răng thứ nhất mọc khoảng 9 tuổi và răng thứ hai mọc khoảng 11 tuổi.

Răng cối nhỏ đặt giữa răng nanh và răng cối lớn trên mỗi cung răng. Về mặt hình thái học, răng cối nhỏ được coi là sự chuyển tiếp giữa hai nhóm răng ở trên. Cấu trúc của răng cối nhỏ có thể có ít nhất một múi lớn sắc hoặc có thể có 2 – 3 múi với mặt nhai nhỏ hơn so với răng cối lớn để phù hợp với nhiệm vụ làm dập nát thức ăn.

Răng cối nhỏ hàm trên

Những đặc điểm nổi bật của răng cối nhỏ ở hàm trên:

• Răng cối nhỏ thứ nhất và thứ hai ở hàm trên thường có hình dạng giống nhau hơn so với hàm dưới.
• Thường có hai múi lớn ở răng cối nhỏ hàm trên, nhô cao với kích thước bằng nhau và khác hoàn toàn so với răng cối nhỏ hàm dưới.
• Kích thước trong ngoài của răng cối nhỏ hàm trên thường lớn hơn so với kích thước gần xa khi nhìn từ mặt nhai.
• Ở góc nhìn từ mặt bên, răng cối nhỏ hàm trên có đường viền ngoài hơi nghiêng vào bên trong, bắt đầu từ điểm lồi tối đa ở ngoài đến đỉnh múi.
• Ở góc nhìn từ trên xuống, răng cối nhỏ hàm trên sẽ có điểm lồi tối đa tại vị trí 1/3 giữa.

Răng cối nhỏ hàm dưới

Những đặc điểm nổi bật của răng cối nhỏ ở hàm dưới:

• Kích thước múi ngoài lớn hơn nhiều so với múi trong.
• Thân răng có kích thước trong ngoài gần bằng kích thước gần xa.
• Đường viền ngoài nhìn từ mặt bên có độ nghiêng lớn hơn so với đường viền bên trong.
• Điểm lồi tối đa thường nằm khoảng một phần ba từ gần nhai.
• Rãnh giữa thường cong lồi vào bên trong.

Đặc điểm của răng cối lớn

Một người trưởng thành bình thường sẽ có tổng cộng 12 chiếc răng cối lớn, gồm 6 ở hàm trên và 6 ở hàm dưới, mỗi bên có 3 chiếc. Nhóm này không phải là răng thay thế cho răng sữa, mà chúng được coi là nhóm răng kế tiếp.

Răng cối lớn thứ nhất thường mọc vào lúc 6 tuổi và là chiếc răng vĩnh viễn đầu tiên mọc trong khoang miệng. Răng cối lớn thứ hai thường mọc khi chúng ta khoảng 12 tuổi, còn răng cối lớn thứ ba (hay còn gọi là răng khôn) sẽ mọc ở các thời điểm khác nhau tùy theo cơ địa mỗi người.

Răng cối lớn đóng vai trò chính là nhai và nghiền thức ăn

Răng cối lớn, hay còn gọi là răng hàm, đóng vai trò chính là nhai và nghiền thức ăn, đồng thời duy trì kích thước dọc của tầng dưới miệng. Vị trí của chúng so với khớp thái dương hàm giúp chúng hoạt động tối ưu khi nghiền thức ăn.

Các đặc điểm nhận biết răng cối lớn:

• Mặt nhai lớn nhất trên cung răng, được gọi là răng cối lớn.
• Mỗi chiếc răng có từ 3 đến 5 múi lớn, là nhóm răng duy nhất mà mỗi chiếc có ít nhất 2 múi ngoài.
• Bao gồm 2 hoặc 3 chân lớn, vị trí và hướng của chân răng rất đặc trưng.

Cấu trúc đặc biệt này giúp răng cối lớn rất vững chắc.

Đặc điểm răng cối hàm trên:

• Thường có 3 chân, bao gồm 2 chân ngoài và 1 chân trong.
• Thường có 3 múi lớn và 1 múi nhỏ hơn.
• Thân răng có kích thước ngoài trong lớn hơn kích thước gần xa.
• Múi gần trong và múi xa ngoài của răng cối hàm trên có các gờ tam giác, khi nối lại với nhau tạo thành gờ chéo.
• Các múi gần ngoài, xa ngoài và gần trong của răng cối lớn hàm trên tạo thành mẫu tam giác có 3 múi.
• 2 múi ngoài thường có kích thước không đối xứng, thường múi gần ngoài lớn hơn múi xa ngoài.
• Múi xa trong thường có kích thước nhỏ hoặc rất nhỏ, có trường hợp không có.

Đặc điểm răng cối lớn hàm dưới:

• Răng cối lớn hàm dưới chiếm phần sau của mỗi bên, tương tự răng cối lớn hàm trên nhưng kích thước giảm dần.
• Cấu trúc có 2 chân, bao gồm 1 chân gần và 1 chân xa.
• Cấu trúc có 4 múi lớn và 1 múi nhỏ hơn.
• Thân răng có kích thước gần xa lớn hơn kích thước ngoài trong.
• Răng cối lớn hàm dưới có 2 múi lớn ở phía trong với kích thước tương đương nhau.
• Các múi gần ngoài và xa ngoài cũng có kích thước tương đương nhau..

Răng cối lớn thứ nhất của cả hàm trên và dưới đều là răng vĩnh viễn mọc lên từ 6 tuổi, ở ngay phía sau răng cối sữa thứ 2 và đánh dấu sự bắt đầu của bộ răng hỗn hợp.

Các bệnh lý thường gặp ở răng cối

Do đảm nhận nhiệm vụ ăn nhai chính và nằm sâu trong khoang miệng, răng cối thường dễ gặp vấn đề:

• Sâu răng: do thức ăn thường mắc kẹt ở kẽ răng và mặt nhai có nhiều rãnh.

• Viêm tủy răng: nếu sâu răng không điều trị kịp thời.

• Răng khôn mọc lệch, mọc ngầm: gây đau nhức, viêm lợi, ảnh hưởng răng số 7.

• Mòn men, nứt răng: do lực nhai quá mạnh hoặc thói quen nghiến răng.

👉 Chính vì vậy, răng cối cần được chăm sóc và kiểm tra định kỳ tại nha khoa uy tín.

Cách chăm sóc răng cối để luôn khỏe mạnh

Để bảo vệ răng cối và tránh các bệnh lý nha khoa, bạn cần:

1. Đánh răng đúng cách 2–3 lần/ngày bằng bàn chải lông mềm và kem đánh răng chứa fluor.

2. Dùng chỉ nha khoa hoặc máy tăm nước để làm sạch kẽ răng, hạn chế sâu răng cối.

3. Hạn chế đồ ngọt, nước có ga, tránh tạo môi trường axit gây hại men răng.

4. Khám răng định kỳ 6 tháng/lần tại Nha khoa Tâm Thiện Mỹ – Hưng Yên để phát hiện và xử lý sớm các bệnh lý.

5. Điều trị kịp thời nếu răng cối bị sâu, viêm tủy hoặc gặp vấn đề mọc răng khôn.

Nha khoa Tâm Thiện Mỹ – Hưng Yên: Địa chỉ chăm sóc răng uy tín

Với hơn 15 năm đồng hành cùng nụ cười Việt, Nha khoa Tâm Thiện Mỹ – Hưng Yên tự hào là địa chỉ uy tín trong thăm khám và điều trị các bệnh lý liên quan đến răng cối:

• Đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm, chuyên sâu về chỉnh nha – phục hình – cấy ghép Implant.

• Trang thiết bị hiện đại: X-quang Conebeam CT 3D, máy Piezotome, máy tẩy răng Airflow.

• Quy trình điều trị an toàn, chuẩn quốc tế, cam kết hiệu quả lâu dài.

📌 Nếu bạn đang gặp vấn đề về răng cối như sâu răng, viêm tủy, đau nhức răng khôn, hãy đến ngay Nha khoa Tâm Thiện Mỹ – Hưng Yên để được thăm khám và tư vấn chi tiết.

 Hệ thống cơ sở tại:

– TTM – Văn Giang: Cạnh trường Cấp 3 Văn Giang- TT Văn Giang- HY
 Website: www.nhakhoatamthienmy.vn